menu

De Joodse telmethode van regeringsjaren

Palestina - vazalstaat van het Romeinse rijk

Palestina was vanaf 63 v. Chr. een vazalstaat van het Romeinse rijk. Het land had weliswaar een eigen bestuur, maar was geheel afhankelijk van de Romeinen.

Herodes werd tot vazalkoning over Judea, Samaria, Galilea en Perea. Bron:

Munten van "Herodes de koning, jaar 3"

Van oudsher was in Mesopotamië nieuwsjaarsdag de dag waarop de koning (opnieuw) voor een jaar benoemd werd. De regeringsjaren van de koningen werden gebruikt om andere gebeurtenissen te dateren. De jaren waarin een koning heerser werd of stierf, zijn relatief goed overgeleverd.

De verschillende opvattingen over het geboortejaar van Christus komen met name door de verwarringen bij het begin van de regeringsperiode van Herodes.

De Romeinse keizer en de senaat hadden december 40 v. Chr. besloten dat Herodes, een Jood zonder koninklijke afstamming, de nieuwe vazalkoning zou worden.

Volgens de geldende regels begon zijn regeringsjaar op de nieuwjaarsdag van het betreffende regeringsjaar, op Tishr 1, omgerekend op 14 september 40 v. Chr.

De burgerlijke nieuwjaarsdag die voorafging aan december 40 v. Chr. was de officiële eerste koningsdag van Herodes.

Herodes, koning van de Joden. Bron:

Herodes´vader was voor Rome een bekwame legeraanvoerder geweest. De zoon kreeg van de Romeinen als taak de huidige koning van Jeruzalem, Antigonus, uit de weg te ruimen. Met hulp van Romeinse troepen lukte het juli 37 v. Chr. een einde aan Antigonus' heerschappij te maken.

Herodes noemde zich basileus, het Griekse woord voor koning. Hij liet gelijk minstens vier verschillende soorten munten slaan met de Griekse tekst voor "Herodes de koning, jaar 3". Met deze grote hoeveelheid munten moesten die van zijn voorganger Antigonus uit de circulatie verdwijnen. Dat was in 37 v. Chr.

Links: de Griekse woorden Basileos Hrodon. Rechts de achterkant van deze koperen munt.

Bron: From Madden, History of Jewish Coinage, as published in the 1901-1906 Jewish Encyclopedia.

De Israelische munten-expert Y. Meshorer (* 14 -8-1935 in Jeruzalem; † 23. Juni 2004) schreef over "het derde regeringsjaar van koning Herodes":

"Which was the third year of Herod´s reign and what happened then? ... While in Rome in 40 BCE, Herod was appointed king of Judea, at a time when M. Antigonus ruled over that territory. For three years Herod waged war against Antigonus until in 37 BCE he conquered Jerusalem and became the effective ruler of Judea. Hence what was theoretically the third year was actually his first."

Bron: De priester Ordmond Edwards: The Time of Christ, a Chronology of the Incarnation, 1986, Floris Books. Page 54.

Steinmann-Young-evidences-coins-18p-html-pdf-doc.docx

Gedurend drie jaar twee koningen:
Antigonus en Herodes

Met hulp van de Parthen, een Iraans ruitervolk, had hij in 40 v. Chr. Jeruzalem veroverd en liet zich uitroepen tot koning en hogepriester. Zijn heerschappij gold vanaf het begin van het religieuze jaar Nisan 1, omgerekend vanaf 19 maart 40 v. Chr.

Nadat Herodes Jeruzalem veroverde had, was Antigonus een gevangene van de Romeinse keizer. Omdat de Joden Herodes niet als koning erkenden, werd besloten de afgezette koning te doden.

Vier data als begindatum voor Herodes´ koningsschap

De combinatie van verschillende tijdsrekeningen als ook oorlogsomstandigheden hebben geleid tot veel verwarring over het begin en de duur van het koningsschap van Herodes. Zijn heerschappij begon:

  • wettelijk vanaf 14 september 40 v. Chr., vanaf het begin van een nieuw burgerlijk jaar,
  • december 40 v. Chr., toen de Romeinse keizer en senaat hem uitgeroepen hadden tot koning van Judea,
  • juli 37 v. Chr., nadat hij met de Romeinen Jeruzalem veroverd had en Antigonus vermoord was.
  • Nisan 1 36 v. Chr., het begin van het nieuwe religieuze jaar, de Joodse kroning.

Bron: Ordmond Edwards: 5 Herod in The Time of Christ, a Chronology of the Incarnation, 1986, Floris Books.

De geschiedschrijver Flavius Josephus

De Jood Josef ben Mattijahu was van priesterlijke en koninklijke afkomst. Hij werd tijdens de Joodse opstand tegen de Romeinen krijgsgevangene en schreef in Rome in de Griekse taal over de Joodse geschiedenis. Hij beschreef ook de periode waarin Jezus Christus leefde en schreef enkele alinea´s over hem. Door zijn werk kan het Nieuwe Testament in een geschiedkundige context geplaatst worden. Zijn auteursnaam is Flavius Josephus.

Flavius Josephus (Jeruzalem, 37 - Rome, ±100), een Romeins-Joodse geschiedschrijver

In "The Wars Of The Jews" Book 1, Chapter 33-8 schreef hij:

"8. So Herod, having survived the slaughter of his son five days, died, having reigned thirty-four years since he had caused Antigonus to be slain, and obtained his kingdom; but thirty-seven years since he had been made king by the Romans."

De geschiedschrijver kende het verschil van drie jaren tussen:

  • de benoeming door de Romeinen,
  • het opvolgen van Antinogus.

Gezien vanuit de Romeinse overheersers was Herodes 37 jaar koning geweest, gezien vanuit het Joodse volk 34 jaar.

De Joodse rekenmethode
van Flavius Josephus

De Joodse rekenmethode is veelzijdig. Afhankelijk van wat er berekend moest worden, werd er een andere rekenmethode gebruikt. Voor het aantal jaren dat een koning regeerde, hanteerde de Joodse geschiedschrijver Flavius Josephus de Joodse methode. Maar welke?

Josephus` rekenmethode
volgens Ludwig Neidhart

Veel onderzoekers gingen ervan uit dat Josephus voor het berekenen van koningsjaren de Joodse, zogenaamde inclusieve berekeningsmethode gebruikt had. Ludwig Neidhart geeft een uitvoerige toelichting (S. 15, 29 und 30):

  • Jüdischen Tradition, wonach bei israelitischen (anders als bei den übrigen) Königen die Jahre immer von dem jüdischen Frühlingsmonat Nisan an gezählt werden.
  • Man zählte im Judentum häufig auch jede nur teilweise in den Zeitraum fallende Zeiteinheit „ganz“. Wenn ein König am letzten Tag des Jahres die Regierung angetreten hat, am folgenden Tag dieser (dann vergangene) letzte Tag des Jahres als „ein Jahr“ seiner Regierung zu zählen ist.
  • Die Anfangs- und Endzeitraum einschließenden jüdischen Zählweise ist z.B. in Markus 8,31. Die Auferstehung Christus findet „nach drei Tagen“ statt, obgleich er an einem Freitag starb und am darauf folgenden Sonntagmontag auferstanden ist.
  • Josephus benutzt bei den Regierungsjahren der jüdischen Könige die „Zählung nach Kalenderjahren“, wobei er das Jahr mit Nisan beginnen lässt.

Bron: Ludwig Neidhart: „Als die Zeit erfüllt war ...“ Ein Diskussionsbeitrag zu Grundproblemender biblischen Weihnachtgeschichte und der Datierung der Geburt Christi (überarbeitete Version, Stand 07.04.2019

Josephus` rekenmethode
volgens William E. Filmer (1966)

In 1966 publiceerde William Filmer zijn onderzoek. Volgens hem gebruikte Josephus om de verstreken jaren te tellen ("in measuring elapsed time) de niet-inclusieve rekenmethode. Want anders zou de optelsom van de jaren van de hoge priesters van Simon tot Aristobolus groter zijn dan de daadwerkelijke periode van zes jaren.

Volgens hem begint het nieuwe koningsjaar in het begin van het burgerlijke jaar, op de eerste dag van de eerste herfstmaand, op 1 Tishri.

W. E. Filmer, "Chronology of the Reign of Herod the Great," Journal of Theological Studies ns 17 (1966), 283-298 (ProQuest.Com)

Door Andrew E. Steinmann en Rodger C. Young is dit verder onderzocht. Ze vergeleken de zogenaamde inclusieve rekenmethode, de rekenmethode van de onderzoekers die uitgaan van een sterfjaar van 4 v. Chr, met hun keuze, de niet-inclusieve telmethode. Tussen de inclusieve en die niet-inclusieve rekenmethode is vaak twee jaren verschil.

Bij de inclusieve rekenmethode blijkt maar een tijdsaanduiding van de geschiedschrijver te kloppen. Alleen de opmerking "Battle of Actium was in Herod’s 7th year".

Bij de niet-inclusive methode zijn bijna alle tijdsaanduidingen van Flavius Josephus in orde (11 keer oké).

"With this approach, it is not necessary to charge Josephus with inexactness and contradicting his other dates relative to Antigonus and Herod; inexactness was not his problem, ambiguity was."

"The success of the chronology based on the minority hypotheses substantiates its date of 1 BC for the death of Herod. This, in turn, is in harmony with the date of late 3 or early 2 BC for the birth of our Lord, and also with the statement in Luke 3:1, 23 that Jesus was “about thirty years old” when he was baptized in the summer of Tiberius’ fifteenth year as emperor (i.e., AD 29).

This date for Jesus’ birth was accepted by virtually all the Church fathers, with consequent ramifications for the entire chronology of the New Testament."

Steinmann-Young-Elapsed-Times-19-S.pdf

Josephus´ rekenmethode
volgens Ormond Edwards

Ook volgens Ormond Edwards telde Flavius Josephus niet met de "alles insluitende rekenmethode". Wordt iemand in de loop van het jaar tot koning, wordt de troonbestijging voorgedateerd. Voor Edwards was 1 Nisan het begin van het nieuwe Joodse regeringsjaar. Zijn toelichting op de rekenmethode van Josephus:

  • "Entweder datiert er, jüdischem Brauch folgend, beides, Thronbesteigung und Tod, vor. Oder er setzt möglicherweise beides später an."
  • "Es ist klar: zählt Josephus die sechs Regierungszeiten in "alles einschließender" Rechnungsweise, dann muß die von ihm anzugebende Summe an Jahren viel größer sein als die tatsächlichen geschichtlichen Verhältnisse erkennen lassen." Der Geschichtsschreiber rechnete mit einer Methode, die keinen kumulativen Irrtum enthielt.

Bron: Ormond Edwards: "Chronologie des Lebens Jesu und das Zeitgeheimnis der drei Jahre. Neue Gesichtspunkte zur Datierung seiner Geburt", p. 27-31.

In een vroeger werk van Josephus (Joodse oorlog 75 n.Chr.) staat ergens een ander jaar dan in later werk (Antiquitates 97 n.Chr.). Dit legde Edwards zo uit:

"It seems that Josephus oversimplified the chronology at this point, sparing his Roman readers the intricacies of the Jewish distinction between the sacred and the profane, the priestly and the royal. ... Antiquities´date of Herod the Great´s death (spring 4BC) also has to be rejected."

Bron: O. Edwards (1999), "When was Anno Domini?" p. 42-43.

Zie ook "Zwei Vorurteilen wegräumen" en "Lösung" in

Overweging

Bij het tellen van de regeringstijd van koningen, wordt de niet-inclusieve telmethode gebruikt. Anders zou de optelsom van het aantal regeringsjaren immers groter zijn dan historische feiten laten zien. Alleen voor afzonderlijke gebeurtenissen gebruikten de Joden de inclusieve methode.

William Filder heeft zijn niet-inclusieve berekenismethode nogal ingewikkeld uitgelegd, wat een brede acceptatie niet bevordert. Zijn ontdekking is door vervolgonderzoek van Andrew E. Steinmann en Rodger C. Young aan de teksten van Josephus bevestigd.

Volgens Babylonische traditie is de eerste dag van de eerste lentemaand (1 Nisan) de nieuwjaarsdag van het agrarische en het religieuze jaar en tevens de eerste dag van het nieuwe koninklijke regeringsjaar.

Opmerkelijk is dat de beide niet-inclusieve rekenmethodes, die onderling verschilden door een andere begindatum (ongeveer een half jaar verschil), tot dezelfde eindsom kwamen: Herodes is in het jaar 1 v. Chr. overleden.

Home · contact · Een Klaar Zicht © 1995 - 2024